Çocuk Yaş Grubunda Mikrobik İshal

İshal, dışkılama sayısında artışla beraber, dışkının şekilsiz bir hal almasıdır. Günde bir kez katı, şekilli dışkılaması olan bir çocuğun, günde 3-4 kez veya çok daha fazla dışkılaması oluyorsa veya dışkı cıvıklaşmış, su gibiyse yada sümüksü görünümdeyse ishal olduğunu söyleyebiliriz.

İshale neden olan pek çok durum mevcuttur. İshal nedenlerinin başında mikrobik ishaller gelmektedir. Özellikle yaz ishalleri, çoğunlukla mikroplu suların içilmesi veya bu sularla yıkanmış meyve ve sebzelerin yenilmesiyle ortaya çıkar. İnsanlar ishal olup bu mikropları dışkıları ile çevreye yayabilir. Dışkıyla bulaşmış ellerin ağza götürülmesi sonucu da ishal olabilir.

İshal sırasında, dışkıdaki şekil değişikliği ve sıklık artışı dışında, karın ağrısı, bulantı, kusma, ateş, belirgin susama hissi, dilin kuruması, cildin parlaklık, nem ve yumuşaklığını kaybetmesi, gözlerin göz çukuruna çökmesi gibi belirtiler olabilir. Çok fazla sıvı kaybı olması durumunda bilinç değişikliği gibi daha ciddi değişiklikler olabilir.

Öncelikle yapılması gereken çocuğun kaybettiği sıvıyı, günlük ihtiyacına ilave olarak vermektir. Bunun için ishalde kullanılmak üzere üretilmiş, sulandırılarak kullanılabilen tozlardan (ORS) yararlanılabilir. Günlük beslenmesine ek olarak, her ishal dışkısı için kilogram başına 10 ml ORS verilir. Sıvı kaybını önlemek için önerilen sıvılar; Su, çorba, pirinç suyu, ayran, elma suyu gibi sıvılardır. Anne sütü alan bebeklerin emzirilmesine devam edilmelidir. Bebek 6 aydan büyük ve ek gıda başlanmışsa kısa aralıklarla enerjiden zengin, protein içeren yumuşak püre şeklindeki yiyeceklerden (yoğurt, iyi pişmiş yağsız et, balık, patates püresi, pirinç lapası gibi) taze hazırlayarak verilmelidir. Potasyumdan zengin besin olarak muz püresi veya taze sıkılmış meyve suları verilmeli, çocuk yemeye teşvik edilmeli ve günde en az 6 kez yiyecek sunulmalıdır. İshali geçtikten sonra da iki hafta süre ile bir öğün fazla beslenmelidir.

Küçük bebeklerin, sık kusması ve/veya sık ishali olan çocukların önemli olabilecek sıvı kayıpları açısından mutlaka bir sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekmektedir.

İshalde kullanılabilecek ilaçlar açısından hekim görüşü gereklidir.

Mikrobik ishallerin önlenmesinin en önemli yolu, kaynağı bilinmeyen suların tüketilmemesi ve kişisel temizliğe dikkat edilmesi, özellikle ellerin her yemekten önce ve sonra yıkanmasıdır. Şüpheli suların, şüpheli olmasa bile salgın olduğu bilinen yerlerdeki suların kaynatılarak kullanılması gereklidir.